15-17 listopada 2013

Ukraina w Centrum Lublina to festiwal, który stara się pokazać, że Lublin ma niezwykłe powiązania ze wschodnimi sąsiadami a w szczególny sposób z Ukrainą. Dzięki różnorodnym atrakcjom przewidzianym w ramach festiwalu chcemy zainteresować lublinian kulturą ukraińską, a także pokazać ukraińską odsłonę naszego wspaniałego wielokulturowego miasta. W różnych lokalach o różnych godzinach ale w samym centrum: dobra muzyka, nowatorski teatr, premiera filmu, debata, warsztaty artystyczne, spotkanie literackie, oraz konkurs wiedzy o Ukrainie.

 

IDEA

Lublin od dawna, ze względu na swoje położenie, ma trwałe związki z Ukrainą. Dzięki wielu projektom jawi się jako miejsce transferu kulturowego ze Wschodu Europy na Zachód i odwrotnie. Festiwal „Ukraina w Centrum Lublina” ma za sobą już pięć edycji. Poprzednie okazały się niezwykle udane nie tylko ze względu na poziom artystyczny, zwiększenie liczby instytucji w których odbywały się imprezy, ale także na stopień zaangażowania publiczności. Poszczególne punkty programu odbywać się będą w wybranych klubach i instytucjach kulturalnych zlokalizowanych w centrum miasta, aby dotrzeć z działaniami do różnych miejsc i do szerokiego koła odbiorców. Ukraina w centrum Lublina to przegląd współczesnej kultury ukraińskiej w przeróżnych odsłonach. W programie koncert zespołu „Flyzzza”, przedstawienie pt. „Senat szaleńców” (wg. J.Korczaka) w wykonaniu teatru „Harmyder” z Łucka, premiera filmu „Wybaczyć wszelkie zło” w reż. G. Linkowskiego, debata o pojednaniu polsko-ukraińskim, warsztaty artystyczne, spotkanie literackie, a także konkurs wiedzy o Ukrainie.

Festiwal jest organizowany przez Fundację Kultury Duchowej Pogranicza przy wsparciu finansowym Urzędu Miasta Lublin.

Wstęp na wszystkie imprezy festiwalu jest bezpłatny.

 

Piątek, 15 listopada 2013

 

10.30-12.00 – Konkurs wiedzy o Ukrainie „Ukraina (in)cognita” (Gimnazjum nr 9 „Zapora”, ul.Lipowa 25)

Konkurs jest zachętą do dialogu i lepszego poznania sąsiadów, z którymi Polska ma wieloletnią wspólną historię. Dzięki konkursowi młodzież lepiej pozna Ukrainę, a także przełamie możliwe stereotypy. Zapraszamy do niego lubelskich gimnazjalistów i licealistów.

18.00 – Prezentacja projektu fotograficznego „Twarze Lublina” (Pub „U Fotografa”, ul.Rybna 13)

Twarze Lublina – foto projekt o mieszkańcach naszego miasta, tych którzy go rozwijają i dodają jaskrawych kolorów do jego codziennego życia. Projekt pokazuje działalność niezwykłych ludzi, wśród których są muzykanci, aktorzy, dziennikarze, urzędnicy, sportowcy, osoby publiczne, turyści i po prostu zwykli ludzie, którzy tworzą społeczność miasta. Dzięki prezentacji usłyszymy ich opinię o wielokulturowości Lublina.

19.00 – Koncert zespołu „Flyzzza” (Irish pub „U Szewca”, ul.Grodzka 18)

To jeden z najlepszych i najpopularniejszych na Ukrainie zespołów nurtu reggae i okolic tego stylu. Powstał w 2000 roku w Łucku. Flyzzza śmiało łączy reggae z hip-hopem i funky, dokładając dodatkowo wątki ludowe, przez co zespół wypracował niepowtarzalny, łatwo rozpoznawalny swój styl muzyczny. Od samego początku istnienia grupy krytycy muzyczni oraz fani nazywają Flyzzzę najbardziej tanecznym bandem Ukrainy, a wszystko to za sprawą jamajskich i ukraińskich korzeni ich muzyki.

Sobota, 16 listopada 2013

 

12.00-15.00 – Warsztaty artystyczne – wykonywanie biżuterii (Kawiarnio-Księgarnia „Spółdzielnia”, ul.Peowiaków 12)

Honorata Nitkiewicz mówi o sobie: ”Robię to, co lubię: studiuję psychologię i tworzę biżuterię. Od roku uczę się w Lubelskiej Szkole Sztuki i Projektowania na kierunku „jubilerstwo – biżuteria artystyczna”.

Zgłoszenia na warsztaty są przyjmowane na adres mailowy [email protected]

17.00 – Młoda poezja ukraińska (Kawiarnia-Księgarnia „Między słowami”, ul.Rybna 4/5)

Oryginalną ukraińską poezję w nieformalnej atmosferze zaprezentują Mykoła Szpakowskyj i Ola Matsyupa.

19.00 – „Senat szaleńców” wg. Janusza Korczaka w wykonaniu teatru „HaRmYdEr” z Łucka 

Bohaterowie dramatu – pacjenci którzy uciekli od rzeczywistości. Bezkompromisowi i trudno kontaktowi. Każdy z nich buduje swój własny model świata. Dzielą ich lęki, a łączy – promyk nadziei obecny w każdym z nich.

Niedziela, 7 listopada 2010

16.00 –„Wybaczyć wszelkie zło”  – film w reż. G. Linkowskiego, po filmie – debata (Ośrodek „Brama Grodzka – Teatr NN”, ul.Grodzka 21)

Czy możliwe jest pojednanie polsko-ukraińskie? Dwóch młodych historyków Polak: dr. Mariusz Zajączkowski i Ukrainiec dr. Roman Kabaczij analizują nieznane sensacyjne fakty, dotyczące rozmów i porozumień pomiędzy AK-DSZ i UPA z

maja 1945 roku. Prezentują unikalny cykl archiwalnych zdjęć przedstawiających strony: ukraińską i polską podczas przygotowań do rozmów i samych negocjacji, które odbywają się tuż po tragicznych wydarzeniach na Wołyniu, na kilka miesięcy przed Akcją „Wisła”, a które w efekcie prowadzą do zaprzestania bratobójczych walk. W tym samym czasie w 70 rocznicę tragicznych wydarzeń na Wołyniu wyrusza na Ukrainę pielgrzymka z krzyżem bł. Jerzego Popiełuszki pod hasłem „Zło dobrem zwyciężaj”. Pielgrzymi uczestniczą w wielu spotkaniach na Wołyniu próbując odnaleźć drogę do pojednania obu narodów. Film pokazuje że trudna pamięć nie musi dzielić.

 

Szczegółowy program na stronie www.ukrainawcentrumlublina.com

Na konkurs wpłynęło  44 projekty w 6 kategoriach: dobre rządzenie, edukacja, innowacje społeczne, kultura, społeczeństwo obywatelskie i  turystyka z 13 krajów: Polski, Ukrainy, Białorusi, Mołdawii, Bułgarii, Gruzji, Armenii, Włoch, Estonii, Kirgistanu, Belgii, Rumunii, Węgier.

Kongres Inicjatyw Europy Wschodniej jest organizowany przez Centrum Kompetencji Wschodnich,  think-tank powołany przez Prezydenta Miasta Lublin, Marszałka Województwa Lubelskiego oraz dyrektora Programu Narodów Zjednoczonych ds. Rozwoju (UNDP) w Polsce.

Głównym celem tego wydarzenia jest inspirowanie współpracy ponad granicami, jak też wzajemne przekazywanie idei oraz doświadczeń pomiędzy Unią Europejską i krajami leżącymi za jej wschodnią granicą. Tegoroczny kongres, oprócz spotkań przedstawicieli i przedstawicielek samorządów lokalnych, władz centralnych, organizacji pozarządowych, instytucji społecznych, stanowił okazję do dialogu ze środowiskami kultury i edukacji dzięki specjalnemu programowi „Kultura dla Partnerstwa Wschodniego”. Kongresowym spotkaniom towarzyszyły prezentacje artystyczne oraz pokazy najlepszych praktyk kulturowych, ukazujące różnorodność współczesnych kultur krajów Partnerstwa Wschodniego.

W wydarzeniu wzięło udział ponad  1000 uczestników z 40 krajów Europy i świata.

Tutaj można zobaczyć materiał TVP Lublin  o konkursie http://www.tvp.pl/lublin/aktualnosci/kultura/transgraniczna-wspolpraca-trwa-kongres-inicjatyw-europy-wschodniej/12582932

AK

Europejskie Dni Dobrosąsiedztwa

Malhowice-Niżankowice

7-8 września 2013

Europejskie Dni Dobrosąsiedztwa odbywają się na przejściu granicznym Malhowice-Niżankowice od 2011 roku i są wspólnym dziełem partnerów z Polski i Ukrainy. To wielkie przedsięwzięcie jednoczy lokalną społeczność po dwóch stronach granicy Państwa.

7 września:

15.00 Transgraniczny jarmark, darmowy plac zabaw dla dzieci

15.00 Cztery Kilo Obywatela (Joke Ferajna)

16.00 Zespół ze Starego Sambora

17.00 Malwina Kusior

18.00 Zespół ze Lwowa

19.00 Eden Expres

20.00 Natalka Karpa

21.00 Oficjalne rozpoczęcie imprezy

21.15 Spektakl przestrzenny – pokaz laserowy

DJ Hubertus (polsko-ukraińska dyskoteka)

00.00 Pokaz fajerwerków

8 września:

15.00 Harcerska Orkiestra Dęta Hufca Ziemi Przemyskiej

15.00 Transgraniczny jarmark, darmowy plac zabaw dla dzieci

15.45 Krakowski Teatr Uliczny „Scena Kalejdoskop”

Koncert Lwowskiego Państwowego Chóru Męskiego „Dudaryk”

18.00 Konkurs nt. Unii Europejskiej

18.15 Krakowski Teatr Uliczny „Scena Kalejdoskop”

19.00 Występy zespołów dziecięcych i młodzieżowych

20.30 Kozak System

Uwaga! Tymczasowe przejście graniczne będzie otwarte w dniach 7 i 8 września 2013 r. w godzinach od 10.00-22.00 czasu polskiego. Konieczny jest paszport!

   Europejskie Dni Dobrosąsiedztwa po raz dziesiąty odbyły się w Korczminie

     28 sierpnia  w Korczminie (Polska) i Staiwce (Ukraina) odbyły się Europejskie Dni Dobrosąsiedztwa. Na kilka godzin granica polsko-ukraińska przestała istnieć. To wydarzenie na polsko-ukraińskim pograniczu odbyło się już po raz dziesiąty.

     Uroczystości rozpoczęły się Liturgią w zabytkowej drewnianej Korczmińskiej cerkwi greckokatolickiej. Po nabożeństwie odbyła się debata „Granica, która dzieli?” Udział w niej wzięli Marcin Wojciechowski („Gazeta Wyborcza”) i Mariusz Skorniewski (przedstawiciel Straży Granicznej), a moderował spotkanie Łukasz Jasina („Kultura Liberalna”). Do rozmowy również dołączyli się urzędnicy rejonu Sokalskiego i inne obecni uczestnicy.

    Po debacie ludzie, którzy przyjechali na EDD z całej Polski, wyruszyli na piechotę na stronę ukraińską – do Staiwki.

    Wśród obecnych byli tacy, którzy kiedyś mieszkali w Korczminie, ale granica podzieliła wieś między dwoma państwami. Więc EDD tutaj -  to jest nie tylko uroczystość i odpust we wsi, a przede wszystkim okazja do spotkania i rozmowy z krewnymi, przyjaciółmi, byłymi sąsiadami.

    Procesja z cudownym obrazem Matki Boskiej Korczmińskiej przeszła na stronę ukraińską, gdzie odbyła się wspólna modlitwa obok cudownego źródła i święcenie wody.

 10-te Europejskie Dni Dobrosąsiedztwa potrwały do godziny 18:00. W tym czasie przedstawiciele straży granicznej obu krajów zamknęli granicę. Ludzie żegnali się aż do następnego roku. Ale w ich sercach żyje wiara, że już wkrótce nie będzie żadnych przeszkód dla ich spotkań. Granica po prostu przestane istnieć nie tylko w tym miejscu, ale w ogóle.

Jasia Ramska

Europejskie Dni Dobrosąsiedztwa otwierają granice

W ciągu siedmiu dni na tymczasowym przejściu granicznym niedaleko wsi Adamczuki i Zbereże kontrolę paszportową i celną przeprowadzono 35854 razy.

Długość granicy polsko-ukraińskiej wynosi około 535 km. Mimo proeuropejskich deklaracji władz ukraińskich, tę umowną linię można przekroczyć tylko przez 12 przejść granicznych: po sześć dla samochodów i pociągów. Ci, którzy podróżują pieszo lub rowerem, mogą pokonać żelazną kurtynę Ukraina-UE jedynie na przejściu granicznym Medyka- Szeginie. Dla porównania, gdy granica Unii Europejskiej i Strefy Schengen znajdowała się pomiędzy Polską a Niemcami, istniało 27 samochodowych, 5 rzecznych i 8 kolejowych przejść granicznych. Na odległości 467 km!

Zwrócić uwagę na tę niesprawiedliwość, by dać impuls do tworzenia nowych przejść granicznych, co usiłuje zrobić Fundacja Kultury Duchowej Pogranicza. Wspólnie z partnerami z Ukrainy i Polski ta organizacja już 10 lat z rzędu, realizuje Europejskie Dni Dobrosąsiedztwa. Na krótki okres pojawiają się małe lokalne przejścia graniczne, a mieszkańcy okolicznych terenów mają okazję odwiedzić się nawzajem i zapoznać z kulturą Polski i Ukrainy.

W bieżącym roku Europejskie Dni Dobrosąsiedztwa były zagrożone aż dwa razy. Najpierw wójt gminy Mircze Lech Szopińśki odwołał wspólne świętowanie w Kryłowie i Kreczowie (rejon nowowołyński, Ukraina), powołując się na «incydent jajeczny» w Łucku. Następnie pojawiła się informacja, że polska armia wyceniła instalację mostu pontonowego trzynaście razy drożej niż w ubiegłym roku. Na szczęście, wojskowi zmniejszyli koszty swoich usług, a poleskie Europejskie Dni Dobrosąsiedztwa jednak się odbyły.

W dniach 9-15 sierpnia granica ponownie została otwarta w pobliżu wsi Zbereże (powiat włodawski, Polska) i Adamczuki (rejon szacki, Ukraina). Nad Bugiem znowu pojawił się most pontonowy, a funkcjonariusze straży granicznej obu państw podali sobie ręce i zabrali się do kontroli paszportowej. Organizatorzy podliczyli, że w ciągu siedmiu dni kontrolę paszportową i celną przeprowadzono 35854 razy, czyli ponad 5 tys. razy dziennie. Co minutę przez most przechodziło 6,7 osób, a to oznacza, że na kontrolę paszportową i celną potrzeba było jedynie około 9 sekund. Można? – Można!

Program tegorocznych Dni Dobrosąsiedztwa w Adamczukach-Zbereżu skupiał się wokół dialogu kultur i bliskiego kontaktu sąsiadów ze strony polskiej i ukraińskiej, zapoznaniu się z naturą, historią i zabytkami. Ponadto, organizatorzy przygotowali cały szereg atrakcji sportowych i turystycznych, a dla miłośników aktywnego wypoczynku: spływy kajakarskie, rajdy konne, bieg transgraniczny, zawody wędkarskie oraz turniej służb mundurowych w piłce nożnej. Goście Dni Dobrosąsiedztwa mieli okazję wziąć udział w konferencji międzynarodowej «Nasze Polesie, Nasz Bug» oraz Poleskiego Forum Ekonomicznego, festynach kulturalno-rekreacyjnych z udziałem zespołów z Polski i Ukrainy.

Według organizatorów, Dni Dobrosąsiedztwa powinni docenić w pierwszej kolejności mieszkańcy terenów przygranicznych, turyści oraz goście. Wzrost zainteresowania festiwalem na granicy daje nadzieję na utworzenie stałego przejścia granicznego Adamczuki-Zbereże. Zdaniem starosty powiatu włodawskiego Wiesława Hołaczuka, nowe przejścia graniczne przyczynią się do rozwoju gospodarczego powiatu i całego województwa.

Już po raz dziesiąty Dni Dobrosąsiedztwa odbyły się w Korczminie-Staiwce 28 sierpnia. Dzięki temu wydarzeniu mała wioska na polsko-ukraińskiej granicy stała się prawdziwym symbolem dialogu międzykulturowego i międzywyznaniowego. W programie – wspólne uroczystości religijne, imprezy kulturalne, jarmark twórczości regionalnej, a także debata z udziałem ukraińskich i polskich dziennikarzy «Granica, która dzieli?». W ślady Korczmina-Staiwki poszły inne miejscowości przygraniczne: 7-8 września granica zostanie otwarta około Niżankowic (obwód lwowski) oraz Małhowic (województwo podkarpackie).

Europejskie Dni Dobrosąsiedztwa są największym wydarzeniem na granicy polsko-ukraińskiej. I najbardziej skutecznym – w Dołhobyczowie – Uhrynowie (województwo lubelskie, obwód lwowski), gdzie Europejskie Dni Dobrosąsiedztwa odbyły się w latach 2007 i 2008, już buduje się przejście graniczne. W planach jest też otwarcie przejścia granicznego w Niżankowicach-Małhowicach, gdzie Europejskie Dni Dobrosąsiedztwa są organizowane od roku 2011.

Mamy nadzieję, że następne Europejskie Dni Dobrosąsiedstwa będą coraz częściej otwierać granice i staną się codzienną praktyką w regionach przygranicznych. Bo właśnie w taki sposób można nauczyć się współpracy i porozumienia dla wspólnego rozwoju.

Olena SEMENIUK

Publikacja z Monitora Wołyńskiego http://monitor-press.com/

Uczczenie pamięci ks. Mirosława Ripeckiego (Liski 2013)

27 sierpnia pod czas tradycyjnych obchodów Europejskich Dni Dobrosąsiedztwa w Liskach i Białymstoku – wioskach na pograniczu polsko-ukraińskim odbyła się uroczystość poświęcona pamięci ks. Ripeckiego. Te tereny są ściśle związane z życiem i działalnością ks. mitrata Mirosława Ripeckiego i jego żony Eugenii.

Ks.Mirosław Ripecki wiele lat, mimo zakazu, był duszpasterzem dla ludzi, przesiedlonych w ramach akcji „Wisły”, był również kapelanem Ukraińskiej Armii Halickiej. Odpowiadał na potrzeby duchowe nie tylko grekokatolików, Ukraińców, ale również innych osób w potrzebie, niezależnie od pochodzenia etnicznego lub przynależności religijnej *.

Uroczystość rozpoczęła się w Liturgią w dawnej drewnianej cerkwi greckokatolickie w Liskach (Powiatu Hrubieszowskiego) . Ta świątynia została wybudowana w 1872 roku i obecnie służy rzymsko-katolickiej wspólnocie wioski. Później odbyło się nabożeństwo żałobne przy grobie w pobliżu kościoła, gdzie pochowano 86 Ukraińców, którzy zginęli w 1944 roku. Następnie pielgrzymi, którzy przybyli na rodzime tereny z całej Polski, udali się na cmentarz, aby modlitwą uczcić pamięć ks.Mirosława Ripeckiego i jego żony.

Następnym przystankiem była wieś Białystok, przy pomniku żołnierzy, którzy zginęli tam za wolność Ukrainy 26 lutego 1946, gdzie kapłani odprawili nabożeństwo żałobne.

Proboszcz Parafii greckokatolickiej w Lublinie ks.Stefan Batruch powiedział, że ” … kiedyś Białystok i Liski były związane duchowo, ponieważ były to miejsca pielgrzymek. Z opowieści wiemy, że znajdowały się tu stacje Drogi Krzyżowej. Te dwa miejsca kiedyś tworzyły całość. Byliśmy też dziś w cerkwi z wyjątkowym wnętrzem, która zasługuje na ratowanie przed zniszczeniem. Drugie miejsce – cmentarz, na którym pochowano ks.Ripeckiego wraz z małżonką; nawet po ich śmierci odgrywa ważną rolę w historii każdego z nas. I trzecie miejsce, gdzie byliśmy – to tam gdzie ludzie zginęli pod koniec wojny. Zostali zabici w miejscu pielgrzymkowym, symbolicznym, dokąd przychodzili aby zaczerpnąć wody z cudownego źródła. Być może dla nas to też symbol, którego jeszcze nie jesteśmy w stanie odczytać i rozumieć … ” .

Pod koniec uroczystości odbyło się poświęcenie wody w źródełku.

* ks. mitrat Mirosław Ripecki (1889 – 1974) był nie tylko duchownym greckokatolickim, ale także dziennikarzem, badaczem historii kultury ukraińskiej i historii Kościoła, autorem wielu artykułów i książek. W 1947 roku został deportowany pod czas akcji ” Wisła” z Lisek wraz z parafianami do Chrzanowa . Tam kapłan rozpoczął tajne duszpasterstwo . Przybywali tam wierni z całej Polski. Ks.Mirosław Ripecki zorganizował życie religijno-kulturowe i społeczne swoich wiernych. Za swoje starania został skazany na trzy lata więzienia.

Zgodnie z wolą, on wraz z jego żoną pochowani na cmentarzu w Liskach, gdzie przez wiele lat był proboszczem.

 

Jasia Ramska

Na Europejskie Dni Dobrosąsiedztwa przybył… „Harmyder”! To jest teatr-studio Łuckiego domu kultury. Aktorzy i aktorki pokazali na polskiej stronie festiwalu widowisko „Misterium miłości”, niesamowitych mimów, a także bawili publiczność prawdziwymi grami kozackimi i nawet uczyli tańczyć ukraińskie ludowe tańce. W przerwie pomiędzy ciekawymi występami teatru udało nam się porozmawiać z reżyserką teatru-studio Ruslaną Porytską. Między innym, ona opowiedziała o …

MISTERIUM MIŁOŚCI….

R.P.: Przedstawiliśmy pierwszą część naszego widowiska słowno-plastycznego „Misterium miłości”. „Słowno-plastyczne” oznacza, iż jest to zrozumiałe, mimo tego w jakim języku mówią ludzie. Ten spektakl juz był na Białorusi. Teraz planujemy przywieźć go do Estonii. W Ukrainie również pokazywaliśmy „Misterium miłości”, w Łucku, oczywiście, dla naszych widzów. Najwyższe wyróżnienie, które  dostaliśmy za przedstawienie – pierwsze miejsce i najlepsza reżyseria na festiwalu międzynarodowym. Jest to spektakl o miłości. Chyba do pierwszej części, która nazywa się „Medytacja Wiosną”, można dodać, że ona jest wybudowana na ukraińskich obrzędach, na znaczeniu kultury tradycyjnej, symbolizmie, uczuciach. Nie jest to rekonstrukcja, lecz nasze uczucia. Również tutaj można usłyszeć echo mitu autorskiego Lesi Ukrainki – znanej w swiecie  „Pieśńi lasu”.

… O PODOBIENSTWIE KULTUR…

R.P.: Kiedy dziewczyny przebrały się i wyszły na scenę, ludzie mówili: „o, rusałki!” I to mówili Polacy. Obraz ten jest bardzo zrozumiały – to jest po pierwsze, a po drugie, nasze kulture naprawdę są bardzo podobne. Wszystkie święta dochrześcijańskie mają wspólne korzenie. Różne są nazwy, pewne różnice w rytuałach, ale charakter – jeden. Oprócz „Mysterium miłości” „Harmyder” pokazał pantomimę od naszego mim-duetu. Jeszcze bawiliśmy się z Polakami w tradycyjne gry i zabawy tak, jak to robią u nas na Polesiu.

… O TYM, ŻE DLA „HARMYDERA” TE DNI DOBRĄSIEDZTWA NIE SĄ PIERWSZE…

R.P.: Jednego roku byliśmy współorganizatorami Europejskich Dni Sąsiedztwa. Był to Krzeczów-Krylów, ukraińska strona. Zorganizowałismy nawet mini-festiwal teatralny „Bez granic”. Była to taka mała inicjatywa teatralna, która była bardzo udana. Były emocjonujące spektakle, dostosowane do otwartej przestrzeni.

… O ZMIANACH W DNIACH DOBROSĄSIEDZTWA…

R.P.: Byliśmy wtedy po stronie ukraińskiej, to trudno mi ocenić.  Przechodzilismy na polską strone. Jest to zupełnie inna miejscowość, więc może tu inaczej wszystko zorganizowane. Zmian w jedną lub drugą stronę nie widzę. Wtedy było dużo gwiazd, jednak tutaj  i teraz atmosfera jest  bardziej serdeczna. Przynajmniej, tak mi się wydaję. Teraz akcent został postawiony na twórców ludowych, na spotkaniu ludzi, na ich obcowaniu ze sobą. Ludzie są bardzo mili. Niema tych, którzy reagują negatywnie lub napotyka się na mur niezrozumienia.

… O KULTUROWYM ELEMENCIE EDD …

R.P.: Taka okazja do wymiany międzykulturowej jest ważna. My poznajemy kulturę naszych narodów-sąsiadów, jest to naprawdę interesujące, mamy możliwość zobaczyć żywą kulturę. Spotykamy się tutaj, możemy komunikować się swobodnie, pomimo bariery językowej, ale możemy zrozumieć siebie nawzajem. Przekonujemy się, po drugiej stronie granicy mieszkają tacy sami ludzie, Europejczycy, którzy czasami wydają się takimi dalekimi. Ludzie otwierają się, wymieniają się kontaktami – to jest ważne!

Więcej o teatrze- studio „Harmyder” Łuckiego domu kultury – pod tym linkiem: www.garmyder.org

Przypominam, że Europejskie Dni Dobrisąsiedztwa trwają do 15 sierpnia. Program festiwalu jest dostępny tutaj: www.kordony.net lub na Facebook

Wójt gminy Wola Uhruska widzi swoją gminę za 10 lat z przejściem granicznym w Zbereżu

Podczas Europejskich Dni Dobrosąsiedztwa – 2013 w Zbereżu-Adamczykach spotkaliśmy się z osobą, która jest jednym z organizatorów tego wydarzenia, a także gorącym orędownikiem rozwoju współpracy Polsko-Ukraińskiej. Jest to wójt gminy Wola Uhruska (w której to znajduje się miejscowość Zbereże) pan Jan Łukasik. rozmawialiśmy o EDD oraz o przyszłości przygranicznej gminy. 

 - Jakie jest znaczenie Europejskich Dni Dobrosąsiedztwa dla Pana gminy?

J.Ł.: Bardzo duże. Organizujemy tę imprezę od 4 lat. A celem głównym tej imprezy jest prezentacja naszych możliwości, walorów przyrodniczych, turystycznych, jak również zabieganie o to aby na trwałe to przejście graniczne Zbereże-Adamczyki zagościło na naszym terenie. Liczymy na to, że dzięki tym EDD uda nam się zaproponować jakieś wspólne projekty z gminą po stronie ukraińskiej.  A myślę tu o programie Polska-Białoruś-Ukraina, o jego drugiej edycji. Co prawda, nie udało nam się w poprzedniej edycji skorzystać ze środków tego programu, ale wszystko przed nami. Sądzę, ze w przyszłości uda nam się to zrealizować.

J.Ł:Także Dni Dobrosąsiedztwa z każdym rokiem rozwijają się coraz bardziej. Cieszą się co raz  większym powodzeniem, więcej turystów, osób z zewnątrz, odwiedzą nas. Jest to świetna promocja naszej gminy i turystyki na terenie naszej gminy.

 - Według informacji Urzędu Marszałkowskiego w Lublinie gmina Wola Uhruska zajęła pierwsze miejsce wśród gmin Lubelszczyzny, która uzyskała największe wsparcie ze środków europejskich.

J.Ł: Sam byłem zaskoczony, że jesteśmy na 1 miejscu. Wiedziałem, ze jesteśmy w czubie tych gmin, bo sporo inwestycji realizujemy i korzystamy z wielu programów, takich jak RPO,  realizujemy projekty w latach 2007-2013 za łączna kwotę około 40 mln. Z czego 30 mln – kwota dotacji, które pozyskaliśmy z tych funduszy. To są takie projekty, jak zakładanie kolektorów słonecznych, budowa hali gimnastycznej, modernizacja oczyszczalni ścieków, rozbudowa 20 km kanalizacji sanitarnej, budowa ujęcia wody,  jakieś oczyszczalnie przydomowe, wodociągi i tak dalej. A także układ komunikacyjny. Jest to takie piękne przedsięwzięcie, oczekiwane przez mieszkańców, polegające na wybudowaniu 6 dróg, tworzących jeden układ komunikacyjny, łączący  jedną z dróg wojewódzkich, przebiegających przez Wolę Uhruską z drogą powiatową i stanowiącej jednocześnie obwodnice Woli Uhruskej dla tych pojazdów, które chcą ominąć WU jadąc do Chelma abo do Dorohuska.

 - Widzę, że perspektywa i strategia działania jest bardzo dalekosiężna. Jak Pan widzi swoją gminę za 10 lat?

J.Ł:Nasza strategia jest bardzo prosta. My sprawy społeczne i gospodarcze ujmujemy w 5 punktach, które od lat realizujemy. Punkt pierwszy to jest zdrowie, oświata i bezpieczeństwo. Punkt drugi – rozbudowa wszelkiej infrastruktury turystycznej i technicznej, społecznej. Punkt trzeci – rozwój funkcji rolniczej, a kolejny punkt to jest intensyfikacja funkcji turystycznej. Ostatni, piąty, punkt to jest wspieranie  pozarolniczego stworzenia miejsc pracy.

Jak ja widzę za 10 lat? Widzę gminę z przejściem granicznym funkcjonującym w Zbereżu. Widzę ją z kilkoma zakładami pracy, z bezrobociem (które obecnie wynosi około 16 procent) wynoszącym 5 procent  zaledwie, z dobrze rozwijającą się turystyką, z wieloma podmiotami pracującymi w obsłudze ruchu turystycznego. A przede wszystkim z dobrze funkcjonującym szkolnictwem, opieką zdrowotną. Mam nadzieje, że pojawi się dom pomocy społecznej o co zabiegamy, bo tu jest piękny klimat. Gmina Wola Uhruska jest miejscowością, położoną nad Bugiem, z dobrym mikroklimatem, co zostało udowodnione w wielu publikacjach naukowych. Chcemy zebrać te publikacje w jedną całość i pokazać walory uzdrowiskowe. To będzie zachęcać do tego, żeby spędzać tu czas, wypoczywać na naszym terenie. Turystyka będzie tą rzeczą wiodącą, która, mam nadzieje, że nam wyjdzie. Są to piękne tereny, liczne formy ochrony przyrody, otulina Polskiego Parku Narodowego, Międzynarodowy rezerwat biosfery Polesie Zachodnie. A także Sobiborski Park Krajobrazowy. Mamy nadzieje wybudować kilka interesujących ścieżek przyrodniczych: ornitologiczną i jeszcze jedną, która będzie służyła dla podglądania dziko żyjących zwierząt. To będą inicjatywy, wspierające  rozwój turystyki na naszym terenie. Wola Uhruska będzie gmina skazaną na sukces, mimo różnych trudności. Mam nadzieję, że zostanie odkryta przez innych, a te Dni Dobrosąsiedztwa będą temu służyć.

Jasia Ramska, Nastka Kinzerska

Rozpoczęły się Dni Dobrosąsiedztwa w Zbereżu/Adamczukach

Europejskie Dni Dobrosąsiedztwa – 2013 zaczęli się 9 sierpnia na Polsko-Ukraińskim pograniczu. Po raz czwarty w miejscowościach Zbereże/Adamczuki most pontonowy na Bugu połączył Ukrainę i Polskę. Odbyło się uroczyste otwarcie mostu i odprawy granicznej Zbereże/Adamczuki oraz spotkanie na moście na środku Bugu władz powiatu Włodawskiego i rejonu Szackiego.

Starosta Powiatu Włodawskiego pan Wiesław Holaczuk uważa, że nowe przejście Zbereże-Adamczuki między dwoma państwami jest szansą nie tylko dla powiatu, a dla całego Województwa Lubelskiego.

Wiesław Holaczuk. Starosta Powiatu Włodawskiego:   …To zostało też zauważone przy aktualizacji strategii województwa Lubelskiego. Rzeczywiście przygraniczne położenie części obszarów województwa powinno być właściwie wykorzystane. Myślę, że tutaj działania aktualnшe zapisane będą zrealizowane i te przejścia będą powstawać, bo to jest konieczne. Możemy porównać ilość przejść granicznych i odległości na byłej polsko-niemieckiej granicн: tam co 6-10 km były przejścia, a na terenie powiatu Włodawskiego – 80 km wynosi odległość między przejściami. Poza tym myślę, że koniunktura wymusi na nas decyzje, żeby takie przejścia powstały, bo Ukraina, Rosja – to są rynki zbytu. Jak my nie zbudujemy tych przejść, to przejścia powstaną w innych państwach i korzyści będą tam.  

Piesi i rowerzyści od samego rana czekali na uruchomienie przejścia. Rowerzysta pan Artur  powiedział, ze jest bardzo zadowolony z Europejskich Dni Dobrosąsiedztwa.

Artur. Rowerzysta:  Jesteśmy tu drugi raz, byliśmy w zeszłym roku. Jedziemy do Szacka odpoczywać, kąpać się w jeziorze, jeździć po ukraińskich lasach.

 -  Czy EDD rozwijają relacje ukraińsko-polskie?

Bardzo. Myślę, że tak. W kontaktach towarzyskich, bo przecież jeździmy rowerami, spotykamy ludzi, odwiedzamy różne miejsca, cerkwie. Oprócz tego  jest to fajna możliwość dla odpoczynku. W tym roku już 3 raz przekraczamy granicę. Byliśmy w Dołhobyczowie, Dyniskach, a teraz tu.

Ukrainiec pan Jurij, który po raz  kolejny przyjechał na EDD uważa, że byłoby bardzo dobrze jakby takie wydarzenie odbywały się przez cały rok.

Jurij. Przyjechał na EDD z Ukrainy: Te działania pomagają ludziom, rodzinom, prostym mieszkańcom Ukrainy oraz Polski poznać się nawzajem, porozmawiać, zwiedzić inny kraj, zobaczyć różnice… coś dobrego, coś złego… nawiązać relacje.

 - Czy EDD mogą przynieść korzyści na poziomie państwowym?

Państwo – to przede wszystkim ludzie. Jeśli ludzie będą żyć razem, przyjaźnie i z szacunkiem, to państwa również będą tak współpracować.

Pan Jerzy z Polski, który mieszka na pograniczu, myśli, że Europejskie Dni Dobrosąsiedztwa są bardzo potrzebne, bo… jest potrzebne przejście.

Jerzy. Mieszka na pograniczu:  Tu powinno być przejście. Normalne graniczne przejście. No bo po prostu jest potrzebne!  To by pomogło w zbliżeniu  społeczeństw. Na razie jest to, co jest. Ale trzeba działać w tym kierunku, żeby władze zrobiły coś konkretnego dla społeczności po jednej i drugiej stronie.

Europejski Dni Dobrosąsiedztwa Zbereże/Adamczyki będą trwać do 15 sierpnia. Więcej informacji oraz program wydarzenia: www.kordony.net lub na Facebooku: www.facebook.com/EuropejskieDniDobrosasiedztwaZberezeAdamczuki?fref=ts

Jasia Ramska

10-ta rocznica Europejskich Dni Dobrosąsiedztwa w Korczminie

W tym roku Europejskie Dni Dobrosąsiędztwa odbędą się po raz dziesiąty w przygranicznych Korczminie/Stajiwce. Korczmin – mała miejscowość na polsko-ukraińskim pograniczu, stała się symbolem dialogu pomiędzy Polakami i Ukraińcami. Jego los z jednej strony jest wyjątkowy, a z drugiej – pokazuje podobieństwo historycznych procesów i perypetii innych wiosek i miasteczek na pograniczu.

„Przez Korczmin granica przechodziła kilka razy. Halicka, wołyńska, polska, ruska, austriacka, rosyjska, ukraińska… O ostatniej przynależności państwowej wsi zadecydowała umowa pomiędzy Polską i Związkiem Radzieckim o wymianie terytorium z dn. 15 lutego 1951 roku.” 1  Po ostatnim podziale wsi zabytkowa drewniana cerkiew została po jedną stronę granicy, a kapliczka Wniebowzięcia NMP, która została zbudowana przy cudownym źródełku – po drugą. Kiedyś i cerkiew i źródełko razem tworzyły miejsce odpustowe… Rozdzielono także ludzi, którzy wiele lat mieszkali obok siebie.

Ponad 50 lat minęło by byli sąsiedzi mogli ponownie się spotkać, odwiedzić się nawzajem, zobaczyć miejsca, gdzie kiedyś bawili się w dzieciństwie.

28 sierpnia 2004 roku granica pomiędzy Ukrainą i Polską przestała być ścianą nie do przekroczenia. Dzięki zaangażowaniu wielu ludzi dobrej woli i konsekwencji w działaniu ks. Stefana Batrucha z Lublina, graniczne druty kolczaste zostały podniesione by dawni sąsiedzi spotkali się, ich potomkowie odwiedzili ziemie ojców, by Ukraińcy i Polacy mogli na nowo poznać się.

Takie były początki Europejskich Dni Dobrosąsiedztwa. Dzisiaj jest to zjawisko, które ma miejsce nie tylko na terenach Lubelszczyzny i Lwowszczyzny, ale również i Podkarpacia i obwodu Wołyńskiego. Są to spotkania duchowieństwa, przedstawicieli władz, artystów, działaczy społecznych, przedsiębiorców, ale w pierwszej kolejności – zwyczajnych ludzi.

Dni Dobrosąsiedztwa odbywały się w Dołhobyczowie/Uhrynowie, gdzie już zostało zbudowane przejście graniczne, Zbereżu/Adamczukach, gdzie wspólny polsko-ukraińsko-białoruski teren Polesia Zachodniego UNESCO uznało za transgraniczny rezerwat biosfery, Kryłowie/Kreczowie, gdzie trwają działania w celu powstania turystycznego przejścia granicznego, Horodyszcze/Waręż, w którym to miejscu land-artowe 200-metrowe ryby w „wolnym przepływie” przekraczają granicę, Niżankowicze/Malhowice, gdzie już po raz czwarty odbędzie Forum Współpracy Transgranicznej.

Zdjęcia z poprzednich edycji Europejskich Dni Dobrosąsiedztwa można obejrzeć tutaj: http://www.kordony.net/pl/galereya

http://fkdp.pl/galeria-fundacji

1. http://grekat.pl/uk/korczmin-wies-na-granicy.html